Home

OVER DE MEELFABRIEK

Historie

In dit omvangrijke complex van fabrieksgebouwen aan de Zijlsingel werd tussen 1883 en 1988 op grote schaal meel geproduceerd. De verschillende soorten graan werden per boot aangevoerd over de aangrenzende singels. De gebouwen, in totaal 10 stuks, liggen op een bastion dat deel uitmaakt van de historische vestingwerken van Leiden.

Oorspronkelijk was het een open strook land dat om de stad heen lag. In de loop van de 19de en 20ste eeuw ontwikkelde dit gebied zich tot een industriële gordel. Aan het eind van de 20ste eeuw werden de meeste gebouwen op deze gordel ontmanteld, volgens de wens van het stadsbestuur om een groene gordel met parken rond de historische binnenstad aan te leggen.

Het complex is nu een van de belangrijkste overblijfselen van het rijke industriële verleden van Leiden. Het is een historisch herkenningspunt in de stad en maakt deel uit van het Nederlandse industriële erfgoed.

De Meelfabriek, Leiden
De Meelfabriek, Leiden Foto: Conre Houwaard

Een nieuwe eigenaar

Projectontwikkelaar Ab van der Wiel kocht het verlaten complex in 1998 met als doel het te behouden en een nieuwe bestemming te geven. Hij werd hierbij geïnspireerd door de oude stukgoedhavens op Manhattan. Daar raakte hij al in de jaren tachtig onder de indruk van de voormalige pakhuizen die waren omgebouwd tot fraaie lofts. Van der Wiel ging op zoek om zoiets in Nederland te realiseren en kwam uit bij De Meelfabriek in Leiden.

Interieur De Meelfabriek, Leiden
Interieur De Meelfabriek, Leiden Foto: Annette Fauchey

Een nieuwe bestemming

Na jaren van voorbereiding wordt in 2015 gestart met de transformatie van het rijksmonument tot een bruisende plek in de stad. Het masterplan voorziet in het openstellen van het nu afgesloten terrein en het introduceren van alles wat in een stad gebeurt: woningen, cafés en restaurants, een mediterrane markt, een huis voor de kunst en cultuur, een hotel, kantoorruimtes voor creatieve bedrijven en een spa & wellness.

Het masterplan voor De Meelfabriek is heel simpel: behoud wat mooi en uniek is - dat zijn de dragende constructies - en vervang een deel van de oude gevels door nieuwe gevels met veel glas. Aan de basis van dit ‘back to the bones’ principe ligt de overtuiging dat dit complex haar karakter ontleent aan haar draagconstructie. Door het vervangen van de gevels worden de oude, nauwelijks verwarmde, ongeïsoleerde gebouwen voorzien van hedendaags comfort, transparantie, doorschijnendheid en elegantie.

Belangrijk onderdeel in de plannen is de ’social engineering’: De Meelfabriek moet een plek worden die mensen met elkaar verbindt. Voor het gehele plan dat 43.000 m² vloeroppervlakte beslaat, is een goedgekeurd bestemmingsplan aanwezig. De totale herontwikkeling zal naar verwachting 5 jaar vergen. De tentoonstelling Global Imaginations wordt dus voorlopig de laatste kans voor het grote publiek om dit unieke industrieel erfgoed in zijn oude glorie te bezichtigen.

Meer informatie: demeelfabriek.nl

Overzicht bestemmingsplan De Meelfabriek
Overzicht bestemmingsplan De Meelfabriek