Het werk verbeeldt het moedige gedrag van de Leidenaren in september 1574. Wappers plaatste het standvastige gezelschap achter een verhoogde stadswal waarbij vrouwen prominent op de voorgrond staan. De meest in het oog springende persoon is een vrouw die onverschrokken op de stadsmuur staat en boven de anderen uittorent. Direct onder haar staat nog een strijdlustige vrouw die over de omwalling naar de belegeraars kijkt. Het is alsof zij aanwijzingen geeft aan de bevelhebber die het kanon aansteekt. Dit moet Jan van der Does zijn die als leider van de Leidse vrijbuiters en schutters een sleutelfiguur was in het verzet tegen de Spanjaarden. Hij draagt een ijzeren borststuk en heeft een bebloed verband om zijn hoofd. Zijn linkerarm rust op de heup van een deftig geklede dame die haar rechterarm om zijn schouder heeft geslagen. Met haar linkerhand wijst ze vol mededogen naar een verslagen vrouw met hoofdwond. Over haar heen buigt een man die tranen uit zijn oog wrijft. Op de voorgrond zijn gedode mannen te zien.